Ці забівалі Надзіны продкі біскупа?

Засноўнікам роду польскіх продкаў маёй жонкі Надзі быў Неласкаж з Карвача (Мазавецкае ваяводзтва) – судзьдзя макоўскі і ружанскі ў 1400-1410-я гады. Ён быў сынам Ласкажа з Казажэва, падчашага цеханоўскага ў 1370-1390-я гады, і пячатаўся гербам Балеста (Ястшэмбец). У той час Балесьціцы валодалі вялікімі землямі ў Мазоўшы: ад Журоміна праз Дробін да Вышагроду.

Два беларускія біскупы з роду Станеўскіх

29 лістапада Сьвяты Айцец Францішак прызначыў у Беларусі трох новых біскупаў: Алега Буткевіча, Юрыя Касабуцкага і Іосіфа Станеўскага.

Прызнаць Дзяржынскага сваім

Пабачаная навіна пра "Жалезнага Фэлікса", радасна перадрукаваная "Хартыяй", абвастрыла адну з праблемаў нацыянальнаарыентаванае часткі беларусаў – нежаданьне прызнаваць грахі за сваім народам, прызнаваць тое, што ня толькі беларсаў зьнішчалі, але і беларусы.

Беларускае гета

Уявім 1943 год, Менск.

Расейскі журналіст Міхаіл Вельлер пра ВКЛ і Масковію

Прапаную вашай увазе ўрывак з праграмы "Асаблівае меркаваньне" на радыё "Эхо Москвы": сваё меркаваньне адносна Русі, ВКЛ, татараў і Масковіі выказвае расейскі журналіст Міхаіл Вельлер (этар ад 1 лістапада): 

Беларускамоўныя садкі і групы Кастрычніцкага раёна Менску

Разам зь сябрамі зь ініцыятывы "Вучымся па-беларуску" склалі сьпіс беларускамоўных садкоў і групаў Кастрычніцкага раёну Менска: 

Беззаганнае зачацьце Дарта Вэйдэра

Чарговы прагляд "Зорных войнаў" падштурхнуў мяне да пэўных аналёгіяў біяграфіі Энэкіна Скайўокера (будучы Дарт Вэйдэр) з жыцьцём Езуса Хрыста. Ці былі гэтыя аналёгіі наўмысна закладзеныя аўтрамі фільму з зьмест ці папросту сталіся вынікам хрысьціянскае культуры, у якой яны так ці інакш выхоўваліся, невядома.

Архіўная справа: КДБ супраць ФСБ

З набліжэньнем чарговае гадавіны памяці ахвяраў камуністычных рэпрэсіяў узгадалася мая перапіска з архівамі КДБ Беларусі і ФСБ Расеі ў справах маіх рэпрэсаваных сваякоў.

Гацак ці Гоцак? Да пытаньня аб напісаньні прозьвішча па-расейску

Няправільнае напісаньне расейскай мовай прозьвішча Гацак на сайце MediaFreedomWatch падштурхнула мяне зьвярнуцца да таго, якое ж напісаньне прозьвішча больш гістарычнае і правільнае.

Генэалягічны прарыў: новыя зьвесткі пра пачаткі Гацакоў на Бабруйшчыне

Сёньня, дзякуючы пану Вадзіму Ўрублеўскаму, атрымаў чарговыя зьвесткі пра пачаткі роду Гацакоў на беларускай зямлі і, у прыватнасьці, на Бабруйшчыне, зьмешчаныя ў рэвізскіх казках за 1834 год. 

Як мой прадзед калгасам кіраваў (на падставе архіўных дакумэнтаў)

Пра тое, што мой прадзед – Міхед Гацак – пэўны час быў старшынёй калгасу, я ведаў даўно. Але толькі летась я здолеў атрымаць дакумэнтальнае пацьверджаньне гэтага, і толькі зараз – гэта апрацаваць.

Трошкі пра маіх заходнеўкраінскіх продкаў

Атрымаў сёньня паведамленьне з Familytreedna пра тое, што знойдзенае яшчэ адно супадзеньне з маёй ДНК па 37 маркерах. І гэтае паведамленьне мяне амаль канчаткова запэўніла ў тым, што мае продкі Гацакі-такі жылі пэўны пэрыяд на Заходняй Украіне.

А Касьцёл маўчыць…

У Менску два месяцы ў вязьніцы КДБ, як і ў недалёкія 1920-я-1950-я гады, знаходзіцца каталіцкі сьвятар. А Касьцёл маўчыць.

Пра мае балцкія карані

Я ўжо пісаў раней, што карані майго роду ляжаць у польскім Памор'і, і пра тое, што мае генэтычныя продкі былі блізкія да балтаў. Але, пакапаўшыся трошкі, я даведаўся, што яны ня проста былі блізкімі балтаў, а самімі балтамі і былі. Дакладней, заходнімі ці паморскімі балтамі.

Езус, Ісус ці Іісус?

Беларуская мова – адна зь нешматлікіх моваў, дзе хрысьціянская тэрміналёгія розьніцца ў залежнасьці ад канфэсіі. У сувязі з гэтым даволі часта гучаць заклікі да скасаваньня разыходжаньняў і ўніфікацыя перакладаў, тэрміналёгіі і гэтак далей. У першую чаргу гэтыя заклікі тычацца таго, каб Заходняя, Рыма-каталіцкая царква, пагадзілася на пераклады цэркваў усходніх – Праваслаўнай ці Грэка-каталіцкай. Аргумэнтамі на карысьць гэтага ёсьць так бы мовіць палянізаваць "касьцёльнае мовы" і большая старажытнасьць праваслаўнае традыцыі. Аднак ці маюць дадзеныя заклікі рацыю?

Ці славяне рускія?

У апошні час стала модна казаць, што рускія не славяне, маўляў, сярод іх вельмі шмат фіна-ўгорскіх каранёў. Але славяне - гэта негенэтычная супольнасьць, а моўна-сацыяльная. Нават этымалёгія "славяне" паходзіць ад "слова", славянін - той, хто валодае словам у адрозьненьні ад нямых "немцаў". Ніякіх кроўных паняткаў тут няма. Тым больш глупа сёньня не лічыць славянамі славянамоўных людзей, у якіх хай сабе і вялікая колькасьць фіна-ўгорскіх каранёў. Больш за тое, няма нейкага адзінага "славянскага гена", усе славяне генэтычна розныя:

Слова "срака" ў беларускім фальклёры

У беларускім сялянскім фальклёры, як падаецца, слова "срака" было даволі распаўсюджаным і відавочна нетабуяваным. Прынамсі, я, ня ставячы ніякай адмысловай мэты, здолеў запісаць пяць народынх выслоўяў, якія так ці інакш датычаць гэтай часткі арганізму і мелі хаджэньне ў Бабруйскім раёне (вёска Ганчароўка Хімоўскага сельсавету):

Мае продкі на Другой сусьветнай вайне

Набліжаецца 9 траўня – дзень заканчэньня Другое сусьветнае вайны на Эўрапейскім кантынэнце. У нашым рэгіёне звычайна забываюцца, што вайна распачалася не 22 чэрвеня 1941 году, а 1 верасьня 1939-га. Пры гэтым ад самога пачатку ў ёй удзельнічалі і савецкія грамадзяне ў якасьці нямецкіх хаўрусьнікаў – падчас паходу савецкае арміі ў Польшчу ў 1939-м годзе і ў Савецка-фінскай вайне 1939-1940 гадоў. І толькі ад лета 1941 года, з пачаткам Вялікае айчыннае вайны, сталінскі СССР стаў праціўнікам гітлераўскай Нямеччыны. Так сталася, што ўва ўсіх гэтых войнах "пашчасьціла" ўдзельнічаць маім прадзядам. І вось пра гэта больш падрабязна:

Забытая песьня пра забытую нелюбоў да чэкістаў

У маім дзяцінстве гэтая забытая антысавецкая песьня гучала ці ня з кожнага прасу. Але тады я, як высьветлілася, абсалютна не ўяўляў, пра што ж яна была.

Ці ўратуе Балта-Чарнаморская канфэдэрацыя Беларусь ад русыфікацыі?

Адным з варыянтаў інтэграцыі для Беларусі некаторымі мясцовымі палітыкамі, экспэртамі, рамантыкамі і г.д. разглядаецца варыянт утварэньня Балта-Чарнаморскай канфэдэрацыі, якая сярод іншага, як мяркуецца, павінна ўратаваць беларускі народ, мову і культуры ад далейшае русыфікацыі. У сувязі з гэтым у мяне ўзьнікла думка праверыць, якія ж народы, а адпаведна і мовы, будуць пераважаць у дадзеным утварэньні.

Забытыя ці занядбаныя? Якіх сьвяціцеляў Беларусі мы забылі

Беларусь – ці не адзіная эўрапейская краіна, якая ня мае ўласных сьвятых пачатку яе хрысьціянізацыі. У прыватнасьці, хрысьціянства на нашыя землі прыйшло напрыканцы X ст., але першыя шанаваныя на Беларусі сьвятыя адносяцца да пачатку ХІІ ст. – гэта значыць, што больш за 100 гадоў гісторыі хрысьціянства на Беларусі папросту выпадаюць.

Біблія за манархію ці супраць?

На гэты пост мяне падштурхнула ўчорашняя дыскусія на тэлеканале "Мір" у перадачы "Слово за слово" на тэму магчымасьці адраджэньня манархіі ў Расеі (там зараз адзначаюць 400-годзьдзе дому Раманавых).

Як мае продкі Расею баранілі

Прынамсі чатыром маім продкам ў ХІХ ст. давялося паслужыць у расейскай імпэрыі. Камусьці зь іх пашчасьціла больш, камусьці менш.

Як узьнікалі хрысьціянства і іслам?

Вось ужо амаль паўтары тысячы год дзьве сусьветныя рэлігіі - хрысьціянства і іслам – знаходзяцца ў стане перамнентнай вайны, ахвярамі якой сталі, мяркуючы па ўсім, мільёны чалавек. На чыім жа баку праўда? Паспрабуем гэта вызначыць, ня лезучы ў багаслоўскія джунглі, а паглядзеўшы на гісторыю ўзьнікненьня і распаўсюду гэтых рэлігій. 

Сабака з сапёрамі ля гатэлю "Эўропа" (фота)

Ідзем сабе сёньня, гуляем па Леніна, а тут на табе – два сапёры з сабакам і люстэркам для больш зручнага пошуку. Ходзяць сабе, у клюмбы і вазоны зазіраюць, у вадасточныя трубы залазяць. Плюс яшчэ амапаўцы неяк падазрона ходзяць. 

Як забівалі майго прапрадзеда

Мой прапрадзед Платон Рыгоравіч Габрусь быў спалены нямецкімі карнікамі жыўцом ўлетку 1942 года ў веку 58-і гадоў. Разам зь ім загінулі ягоны сын Карней (26 гадоў), дачка Надзея (20 гадоў) і ўнук Мікалай (немаўля), а таксама дзясяткі іншых жыхароў вёскі Казулічы Кіраўскага раёну. Тое, як вынішчалі вёску, засноўваючыся на паказаньнях удзельнікаў, апісаў мой зямляк, беларускі пісьменьнік Алесь Адамовіч у сваёй аповесьці "Карнікі":

Я – грамадзянін Рэчы Паспалітай!

Атрымаў сёньня з генэалягічнага форуму адказ на пытаньне пра тое, хто ёсьць маім найбліжэйшым ДНК-сваяком. Дадзеныя апынуліся больш чым цікавымі:

МУС Беларусі: ня п'еш і не глядзіш тэлевізар – ты сэктант

Сайт Міністэрства ўнутраных справаў Беларусі ператварылася ў "жоўтую" прэсу? Мяркуючы па артыкуле "Секта. Без права на сомнение" за 25 сакавіка, так яно і ёсьць. Падавалася б, на сайце МУС у матэрыяле пра сэкты мусяць быць якія-небудзь статыстычныя ці апэратыўныя дадзеныя, вынікі дасьледваньняў ці спэцапэрацыяў, хаця б нейкая факталёгія. Але толькі ня тут.

У пошуках гістарычнае радзімы

Для больш дакладнае лякалізацыі свае гістарычнае прарадзімы зьвярнуўся да сваіх найбліжжых ДНК-сваякоў па 67-і маркерах: John Thomas Kusch (дыстанцыя 7), Pawel Romuald Trawicki (8), Grant Darwin Sommerfeld (9), Witold Trawicki (10) і Eugene Frank Poch (10), месцы жыхарства продкаў якіх атрымалася знайсьці на https://familytreedna.com.

Лінгвавычварэньні. Аб паходжаньні словаў "псік" і "кыс-кыс"

На крыніцу паходжаньня словаў "псік" і "кыс-кыс", якімі мы адпаведна праганяем ці клічам катоў, мяне падштурхнула верхнелужыцкая мова – мова славянаў, што жывуць на тэрыторыі сучаснай Нямеччыны. Дарэчы, гэтая мова, на думку Янкі Станкевіча, найбольш фанэтыча блізкая да беларускай.

Нечаканыя вынікі аналізу ДНК

Так сталася, што маім хобі яшчэ з часоў юнацтва зьяўляецца генаэлёгія. Дзякуючы працы ў архівах на дадзены момант мне атрымалася па розных лініях сваіх продкаў паглыбіцца на 150-250 гадоў, а по жончынай лініі дык і дасягнуць пачатку XVIII стагодзьдзя.

Дзень Канстытуцыі? – Не. Дзень чаркі і шкваркі! (фота0

15 сакавіка Беларусь, як падаецца, мусіла была хаця б фармальна адзначаць Дзень Канстытуцыі, хоць і згвалтаванай і не кім не выконваемай, але Канстытуцыі.

Фантазіі на тэму. Як Толкін ператварыў краіну хобітаў у СССР

Нядаўна мне давялося ліквідаваць значны прагал у сваёй адукацыі – прачытаць трылёгію вялікага ангельскага каталіцкага пісьменьніка Джона Толкіна "Уладар пярсьцёнкаў". Пра тое, што апісваемы тут Мордар ёсьць алюзіяй на Трэці Райх, і пра прысутныя тут хрысьціянскія матывы я быў начуты даўно. А вось сустрэча ў кнізе з апісаньнем СССР стала для мяне поўнай нечаканасьцю (дзеля справядлівасьці адзначу, што сам Толкін адмаўляў усялякія алегорыі ў сваіх творах).